8 Μαρτίου... Λίγη ιστορία για την "Ημέρα της Γυναίκας" και η προσωπική άποψη της Ανδριάνας!

8 Μαρτίου 1857 Οι γυναίκες που δούλευαν στα εργοστάσια υφαντουργίας και ιματισμού
(οι ονομαζόμενες "εργάτριες ρούχων") στη Νέα Υόρκη των ΗΠΑ ξεσηκώθηκαν σε
διαμαρτυρία. Αγωνίζονταν ενάντια στις απάνθρωπες συνθήκες εργασίας και στο χαμηλό
μισθό. Η αστυνομία επιτέθηκε στις διαδηλώτριες και τις διασκόρπισε. Δύο χρόνια
αργότερα, πάλι το Μάρτιο, αυτές οι γυναίκες οργάνωσαν την πρώτη εργατική ένωση
προσπαθώντας να προστατεύσουν τους εαυτούς τους και να κερδίσουν μερικά βασικά
δικαιώματα στο χώρο εργασίας τους.

8 Μαρτίου 1908, 15,000 γυναίκες παρέλασαν μέσα από την Νέα Υόρκη απαιτώντας
λιγότερες εργατοώρες, καλύτερο μισθό, δικαίωμα ψήφου και να σταματήσουν να
απασχολούνται παιδιά ως εργάτες. Υιοθέτησαν το σύνθημα "Ψωμί και τριαντάφυλλα"
(Bread and Roses), με το ψωμί να συμβολίζει την οικονομική ασφάλεια και τα
τριαντάφυλλα μια καλύτερη ποιότητα ζωής.

Η 8η Μαρτίου ορίστηκε το 1977 από τον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών ως
Παγκόσμια Ημέρα για τα δικαιώματα της Γυναίκας και τη Διεθνή Ειρήνη.

Η ιδέα για τον εορτασμό της προέκυψε κατά το πέρασμα στον 20ό αιώνα, γεγονός που
σηματοδοτήθηκε από την εκβιομηχάνιση, την πληθυσμιακή έκρηξη και τις ριζοσπαστικές
ιδεολογίες. Το έναυσμα, όμως, είχε δοθεί αιώνες πριν, με τη “Λυσιστράτη” του
Αριστοφάνη, να πρωτοστατεί σε μια ιδιόμορφη «φεμινιστική» απεργία, προκειμένου να
τελειώσει ο πόλεμος των ανδρών.

Κατά τη διάρκεια της Γαλλικής επανάστασης οι γυναίκες του Παρισιού
ζητούσαν «ελευθερία, ισότητα, αδελφότητα» στις Βερσαλίες. Η γιορτή ουσιαστικά αφορά
στους αγώνες συνηθισμένων γυναικών, που με το θάρρος και την αποφασιστικότητα τους
έγραψαν ιστορία.

Η Ημέρα της Γυναίκας γιορτάστηκε για πρώτη φορά από το Σοσιαλιστικό Κόμμα των
ΗΠΑ στις 28 Φεβρουαρίου 1909. Ο εορτασμός της καθιερώθηκε το 1910 με πρόταση
της Γερμανίδας σοσιαλίστριας Clara Zetkin κατά τη διάρκεια της Δεύτερης Διεθνούς. Μετά
την Οκτωβριανή Επανάσταση, η φεμινίστρια Alexandra Kollontai έπεισε τον Λένιν
να επισημοποιήσει τη γιορτή στη Σοβιετική Ένωση, όμως μέχρι το 1965 αυτή παρέμεινε
γιορτή των εργατών.

Το δικαίωμα ψήφου για τις γυναίκες άνω των 21 ετών κατακτήθηκε στη Βρετανία μόλις το
1928, ενώ στη χώρα μας το 1952...

Το φεμινιστικό κίνημα της 3ης χιλιετίας με παγκόσμια απήχηση, πιστούς followers και
φανατικούς haters είναι οι Ουκρανές FEMEN. Οι γυμνόστηθες ακτιβίστριες ξεκίνησαν τη
δράση τους τον Απρίλιο του 2008 στην Ουκρανία, και έκτοτε κερδίζουν βαθμηδόν όλο
και περισσότερους υποστηρικτές. Το κίνημα μάχεται ενάντια στην πατριαρχία και την
αντικειμενικοποίηση της γυναίκας η οποία πραγματώνεται συνειδητά και ασυνείδητα μέσω
του φαλλοκρατικού συστήματος, είτε μέσω της θρησκευτικής δυναστείας.

Η άνοδος του φεμινιστικού κινήματος το 1960 αναζωογόνησε το ενδιαφέρον για την
Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας.

Στο δια ταύτα...

Στις μέρες μας, όμως, σε πολλές χώρες η ημέρα αυτή έχει χάσει το πολιτικό της μήνυμα:
Αφενός εμπορευματοποιήθηκε και αφετέρου εκλήφθηκε ως ευκαιρία για να εκφράσουν οι
άνδρες την αγάπη τους στις γυναίκες, όπως κατά την Ημέρα της Μητέρας και του Αγίου
Βαλεντίνου.

Ωστόσο, περιστατικά που σημειώνονται με αφορμή τον εορτασμό της Ημέρας τη Γυναίκας,
αποδεικνύουν την ανάγκη προβολής και τίμησης, αν μη τι άλλο, των αγώνων των
γυναικών. Στην Τεχεράνη στις 4 Μαρτίου 2007, η αστυνομία ξυλοφόρτωσε χιλιάδες
άνδρες και γυναίκες που σχεδίαζαν συλλαλητήριο για τον εορτασμό της ημέρας. Οι
δεκάδες γυναίκες που συνελήφθησαν κρατήθηκαν για μέρες στην απομόνωση. Οι
ακτιβίστριες Shadi Sadr και Mahbubeh Abbasgholizadeh αφέθηκαν ελεύθερες μετά από
δεκαπέντε μέρες απεργία πείνας.

Αρκετές γυναίκες σήμερα, στερούνται τη μόρφωση, αναγκάζονται να παντρεύονται μικρές
και να κάνουν παιδιά - θέλουν δεν θέλουν - δεν έχουν πρόσβαση σε αντισύλληψη, ούτε
σε εκτρώσεις με ασφάλεια, υποφέρουν από καθεστώτα με θεσμοποιημένη καταπίεση ή
από συζύγους και οικογένειες. Στην Αφρική συνεχίζεται η κλειτοριδεκτομή και οι γάμοι
ανηλίκων είναι κανόνας σε πολλά μέρη. Το σώμα και το πρόσωπο των γυναικών, τα
μαλλιά τους, ακόμα και τα μάτια τους, θεωρούνται ένοχα μόνο και μόνο επειδή υπάρχουν.

Η μοιχεία, που για μας είναι πια λέξη ιστορικής αξίας, θεωρείται έγκλημα και τιμωρείται με
απίστευτη αυστηρότητα. Φωτογραφίες λιθοβολισμών μοιχών δημοσιεύτηκαν χρόνια μετά
την κατάργηση του αδικήματος από τους ευρωπαϊκούς κώδικες.

Η Ημέρα της Γυναίκας είναι μία ευκαιρία να αναλογιστούμε όχι μόνο την ισότητα αντρών-
γυναικών αλλά και την ισότητα μεταξύ των γυναικών. Η οικονομική εκμετάλλευση
συγκεκριμένων ομάδων γυναικών είναι κάτι που δεν συμβαίνει μόνο από άντρες αλλά
και από γυναίκες της μεσαίας και ανώτερης τάξης, με τρόπους που δε γίνονται πάντα
αντιληπτοί.

Σκοπός της θεσμοθέτησης το 1975 από τον ΟΗΕ, της 8ης Μαρτίου ως “Ημέρα της
Γυναίκας” ήταν να συμβάλει στην ισότητα μεταξύ των δύο φύλων γιορτάζοντας τα
επιτεύγματα των γυναικών. Ποιες κατηγορίες γυναικών όμως αφορά ο εορτασμός
αυτός; Δεν είναι επικίνδυνο να αποφεύγουμε οποιαδήποτε διάκριση και να βάζουμε όλες
τις γυναίκες “στο ίδιο τσουβάλι’”, χωρίς να εξετάσουμε τις ιδιαίτερες συνθήκες ζωής
τους; Μήπως με τον τρόπο αυτό αγνοούμε τις πιο ευάλωτες ομάδες, ακριβώς δηλαδή
τις γυναίκες που ίσως δεν έχουν τίποτα να γιορτάσουν και χρειάζονται αντίθετα άμεση
θεσμική και οικονομική υποστήριξη;

Όταν σκεφτόμαστε τα επιτεύγματα των γυναικών, πιστεύω ότι έχουμε κατά νου γυναίκες
με κοινωνική και οικονομική δύναμη, στην πλειονότητά τους λευκές επαγγελματίες της
μεσαίας και της ανώτερης τάξης που τις τελευταίες δεκαετίες μοιράζονται με τους άντρες
τη διαχείριση των δυτικών κοινωνιών. Πρόκειται για γυναίκες με ίση (σχεδόν) πρόσβαση
στην πανεπιστημιακή μόρφωση και στην αγορά εργασίας, που κατακτούν σταδιακά ρόλους
παραδοσιακά “αντρικούς”, αποκτούν οικονομική, κοινωνική και πολιτική εξουσία και
συνδιαμορφώνουν τους θεσμούς της κοινωνίας.

Συχνά μάλιστα μιμούνται ανδρικές συμπεριφορές που όχι μόνο δε βελτιώνουν τη ζωή
πιο αδύναμων γυναικών αλλά συμβάλλουν στην οικονομική τους εξαθλίωση και στην
εργασιακή τους εκμετάλλευση. Και θα αναφέρω δύο απλά παράδειγμα του πώς οικονομικά
ανεξάρτητες γυναίκες μπορεί να χρησιμοποιούν πιο ευάλωτες γυναίκες. Το πρώτο
αφορά τις ανασφάλιστες μετανάστριες που καθαρίζουν τα σπίτια μας, φροντίζουν τους
υπερήλικες, μεγαλώνουν τα παιδιά. Το δεύτερο αφορά τις εργαζόμενες στη βιομηχανία
του σεξ, της οποίας τελευταίος καταναλωτικός στόχος είναι γυναίκες επαγγελματίες που
αγοράζουν πορνοπεριοδικά και πορνοταινίες, παρακολουθούν στριπτίζ και πληρώνουν
για σεξ. Με τον τρόπο αυτό ο ακτιβισμός ενάντια στη σεξουαλική εκμετάλλευση
αποδυναμώνεται και το καθεστώς εκμετάλλευσης των εκατομμυρίων εργατριών της
βιομηχανίας του σεξ νομιμοποιείται και ιδεολογικά, καθώς υποστηρίζεται οικονομικά και
από τις γυναίκες.

Η στάση τους μπορεί να είναι κατακριτέα, αλλά σίγουρα δεν είναι ακατανόητη. Είναι
πολύ δύσκολο να αλλάξει από τις γυναίκες ένα σύστημα που η δόμησή του έχει εδώ
και αιώνες στηριχθεί στον αντρικό τρόπο σκέψης και δράσης. Είναι πιο εύκολο για τις
γυναίκες να ενταχθούν στο σύστημα αντί να το ανατρέψουν. Ας μην ξεχνάμε άλλωστε ότι
η πετυχημένη αντιγραφή των ανδρικών συμπεριφορών είναι αυτό ακριβώς που χάρισε σε
αρκετές γυναίκες την καταξίωση σε επαγγελματικό και κοινωνικό επίπεδο.

Το θέμα λοιπόν δεν είναι να χάσουν τα διακαιώματά τους οι γυναίκες της μεσαίας
τάξης, αλλά η ευαισθητοποίηση όλων μας, απέναντι στα εκατομμύρια γυναικών που
εξακολουθούν να διαβιώνουν κάτω από απαράδεκτες συνθήκες, ενώ παριστάνουμε ότι δεν
τις βλέπουμε.

Δε θα γιορτάσω την Ημέρα της Γυναίκας γιατί ως γυναίκα της μεσαίας τάξης αποτελώ το
καλύτερο άλλοθι όσων υποστηρίζουν ότι η ισότητα έχει επιτευχθεί.

Δε θα γιορτάσω την Ημέρα της Γυναίκας αν δεν καταλάβω για ποιες ακριβώς γυναίκες
μιλάμε. Αναφερόμαστε στην Αλβανίδα κυρία που φροντίζει ηλικιωμένους, ή για την
κοπέλα από τη Βουλγαρία που καθαρίζει σπίτια, ή για τη γυναίκα που μεγαλώνει τα παιδιά
της, μαγειρεύει, καθαρίζει και παράλληλα δουλεύει σ’ εργοστάσιο; για την παραμελημένη
από την πολιτεία Ρομά που επαιτεί, ή για τις γυναίκες κάθε χρώματος και εθνικότητας που
γεμίζουν τους οίκους ανοχής αυτής της χώρας; Για τις χιλιάδες γυναίκες που γίνονται
σάκοι του μποξ για τους συζύγους τους, υπομένοντας σιωπηλά την ενδοοικογενειακή
βία ή για τις γυναίκες που εργάζονται σκληρά εκτός και εντός σπιτιού και τώρα με την
οικονομική κρίση αποτελούν τη μοναδική πηγή εσόδων για τα νοικοκυριά τους, λόγω
απολύσης του συζύγου τους;

Για αυτούς και άλλους πολλούς λόγους δε γιορτάζω αυτή την ημέρα με τον τρόπο που
εσείς θέλετε να γιορτάσω, γιατί αρνούμαι να συμβάλλω στη γελοιοποίηση της παγκόσμιας
ημέρας για τη γυναίκα. Έχουμε ακόμη πολύ δρόμο μπροστά μας...


(Πηγές: www.sansimera.gr, www.valentine.gr www.wikipedia.org)

by Ανδριάνα